
Informacje dla rodziców i pacjentów
Leczenie ortodontyczne polega na przywracaniu
właściwego, fizjologicznego zwarcia między górną i dolną szczęką oraz na
wyrównywaniu i właściwym ustawianiu zębów w łukach zębowych.
Do
przesunięć międzyzębowych wykorzystuje się siły biomechaniczne wyzwalane
pośrednio lub bezpośrednio przez aparat ortodontyczny. Aparat może
oddziaływać na układ mięśniowy twarzy wzmacniając napięcie poszczególnych
struktur i w ten sposób wpływać na wzajemne położenie szczęk, jak i
działać bezpośrednio na zęby powodując ich przesunięcie. Ząb, na który
działa stała siła ortodontyczna ulega przesunięciu. Dlatego w okolicy
korzenia zęba powstają strefy przebudowy kostnej: odbudowy i resorbcji.
Tam, gdzie w wyniku działania sił ortodontycznych korzeń zęba zaczyna
mocniej przywierać do wyrostka zębodołowego, dochodzi do resorbcji kości,
a po przeciwnej stronie do jej odbudowy. Wykorzystując umiejętnie siły
ortodontyczne możemy przesuwać zęby w pożądanym kierunku. Po to, aby
przemieszczanie zębów przebiegało bez istotnych skutków ubocznych, cały
proces musi być rozciągnięty w czasie. Krótkie czasy leczenia niosą ze
sobą zagrożenia w postaci: niekontrolowanej, nadmiernej resorbcji kości,
korzeni zębów oraz słabej stabilności uzyskanych efektów leczenia.
Im dłuższy czas leczenia, tym lepszy i bardziej trwały wynik leczenia.
Dlatego sugerowany przez nas czas leczenia jest kompromisem między
potrzebami wynikającymi z zasad biomechaniki i fizjologii narządu żucia, a
"wytrzymałością" pacjenta. W większości przypadków nie ma takiej
mozliwości, żeby uzyskać dobry i stabilny wynik terapii ortodontycznej w
czasie krótszym niż 12 miesięcy. Choć największe i najefektowniejsze
zmiany w położeniu zębów uzyskuje się w pierwszych kilku lub kilkunastu
miesiącach leczenia, to co najistotniejsze dla idealnego i stabilnego
zgryzu osiąga się w drugiej i końcowej fazie leczenia.
Chcemy dać pacjentom uśmiech na całe życie, a nie tylko na kilka miesięcy
po zdjęciu aparatu.
Należy dążyć do takiego finału leczenia, żeby aparat retencyjny noszony
był tylko w nocy i tylko po to, aby wyhamować nieprawidłowe nawyki
językowe i mięśniowe.
![]() |
Około 50% leczonych pacjentów wymaga usunięcia zdrowych, stałych zębów z
przyczyn ortodontycznych. W większości przypadków można to określić przy
planowaniu leczenia, czasami jednak, gdy wynik diagnostyki ortodontycznej
nie jest jednoznaczny, próbujemy uniknąć ekstrakcji i decyzję o
ewentualnych usunięciach zębów trzeba podjąć w trakcie leczenia.
W praktyce mamy do czynienia najczęściej z dwoma czynnikami powodującymi
konieczność usuwania zębów.
1. Przedwczesna utrata zębów mlecznych (np. w wyniku próchnicy) i związany
z tym niekontrolowany proces przesunięć zębowych, co w efekcie daje brak
odpowiedniego miejsca na wyrzynające się zęby stałe.
2. Zgodnie ze znaną w medycynie zasadą - "Narząd nie używany ulega
redukcji". Dotyczy to zarówno sytuacji, w których dzieci unikają gryzienia
i żucia twardych pokarmów, hamując w ten sposób prawidłowy rozwój szczęk,
co jest jednocześnie jedną z najczęstszych przyczyn wad zgryzu, jak i
czynników w wymiarze "zmian ewolucyjnych". W rozwoju homo sapiens, w miarę
postępu procesów cywilizacyjnych, a przede wszystkim w wyniku zmian
zwyczajów żywieniowych na przestrzeni setek tysięcy lat, doszło do
stopniowej redukcji wielkości szczęk przy zachowanej wielkości i ilości
zębów.
Najczęściej usuwa się dwa lub cztery przedtrzonowce (czwórki lub piątki).
Planując usunięcia zębów trzeba myśleć nie tylko o rozwiązaniu lokalnego
zaburzenia dotyczącego paru zębów, ale o całym zgryzie, dbając o symetrię
łuków zębowych. Dlatego usunięcie jednego zęba, często pociąga za sobą
konieczność wyrównawczego usunięcia w szczęce przeciwstawnej lub po
drugiej stronie łuku zębowego.
Bardzo ważnym czynnikiem, warunkującym sukces w leczeniu ortodontycznym
jest motywacja pacjenta do leczenia. Od tego zależy 60% powodzenia
leczenia. Właściwa higiena jamy ustnej, całodobowe noszenie zalecanych
wyciągów elastycznych, wielogodzinne noszenie aparatu ruchomego, sumienne
wykonywanie zaleconych przez prowadzącego ortodontę lub logopedę ćwiczeń
językowych, regularne i systematyczne przychodzenie na wizyty - wszystko
to są czynniki wskazujące na stopień motywacji pacjenta.
Zachowanie bardzo dobrej higieny jamy ustnej jest czynnikiem
najistotniejszym. Pacjenci leczeni ortodontycznie muszą poświęcać znacznie
więcej czasu na higienę jamy ustnej niż osoby nie leczone. Zęby, do
których przymocowane są elementy aparatu ortodontycznego mają bardzo dużo
miejsc, na których osadzają się resztki pokarmowe. Ponadto, płytka
bakteryjna tworząca się w okolicy brzegów dziąsłowych szybko doprowadza do
zapalenia dziąseł.
Mówiąc o właściwej higienie jamy ustnej mamy na myśli mycie zębów i masaż
dziąseł. Zęby należy myć po każdym posiłku przez co najmniej 5 min.
Zaczynamy mycie od ostatnich wyrzniętych trzonowców każdej ćwiartki łuku
zębowego i kończymy na centralnych siekaczach. Staramy się myć każdy ząb
osobno, zwracając szczególną uwagę na okolicę między zamkiem a brzegiem
dziąsłowym. Myć zęby i masować dziąsła należy miękką szczotką, ruchem
okrężnym skierowanym tak, jakby się chciało naciągnąć dziąsła na zęby.
Pojawienie się krwi i (lub) bolesności przy masażu dziąseł świadczy
najczęściej o istniejącym zapaleniu dziąseł. Wówczas należy zwiększyć
dokładność i intensywność mycia tych bolesnych rejonów miękką szczoteczką
do zębów.
W
trakcie wizyt na specjalnie przygotowanym do tego stanowisku, uczymy
pacjentów jak należy szczotkować zęby i masować dziąsła.
Podczas drugiego spotkania z pacjentem i rodzicami informujemy również
o całkowitym koszcie leczenia.
Całkowity koszt leczenia określa sumę wydatków jakie poniesie pacjent w
ciągu całego okresu leczenia. Zawarte są tu wszystkie opłaty związane z
wizytami, konsultacjami, zdjęciami rtg., kosztami aparatów ruchomych i
wszystkich elementów aparatów stałych oraz ewentualnych awarii. W związku
z tym, jeżeli zaistnieje taka potrzeba, możemy z jednym pacjentem spotykać
się na wizytach nawet kilka razy w miesiącu, bez narażania go na dodatkowe
koszty.
W odróżnieniu od gabinetów, w których pobiera się opłatę za sprzedaż
aparatu na górne zęby, dolne zęby, łuku, itp., w Centrum Ortodontycznym
przyjmując pieniądze z tytułu kosztów leczenia, bierzemy odpowiedzialność
za wynik tego leczenia.
